Το
συγκλονιστικό αυτό γεγονός της ληστείας αρχαιολογικού θησαυρού στην αρχαία
Ολυμπία, μας κάνει να σκεφτόμαστε με μελαγχολική διάθεση: φυλακίσαμε την
παγκόσμια πολιτιστική κληρονομιά στα Μουσεία και αφήσαμε την προστασία
στους... φύλακες. Έτσι αποκομμένοι από τον κοινό μας πλούτο περιμένουμε τους...
βαρβάρους, οι οποίοι ήρθαν αργοπορημένοι!. Αντίθετα, η ιδιωτική μας
περιουσία βρίσκεται σε προτεραιότητα. Όποιος άλλος λαός είχε μια Ολυμπία
(και άλλους αρχαιολογικούς χώρους) θα ήταν πλούσιος, γιατί ο χώρος αυτός θα
αποτελούσε παγκόσμιο κέντρο προσκυνήματος με εκατομμύρια επισκέπτες. Τα γλυπτά
και γενικά όλα τα έργα τέχνης θα ήταν "ζωντανά" και "
ομιλούντα" όχι καταχωνιασμένα στη σκόνη της λησμονιάς.
Η ζωντάνια και
λάμψη αποτυπώνεται εύγλωττα στο παρακάτω παράθεμα: «Ο Herder υπερασπίζοντας
την αιγυπτιακή τέχνη απέναντι στον Winckelmann έγραψε μια
ωραία φαντασία, που δείχνει και οξυδέρκεια αναπάντεχη στον καιρό του: Αν ένας
Αιγύπτιος της εποχής εκείνης … έμπαινε σ’ ένα ελληνικό Μουσείο, θα τρόμαζε, θα ξαφνιαζόταν
και ίσως στο τέλος θα γύριζε αλλού με περιφρόνηση. Τι ανακάτωμα θα έλεγε, τι
θράσος! Ξιφομάχε, πόσην ώρα θα ρίχνεσαι μπροστά; Και συ νεανία, πόσο θα
απλώνεις το χέρι στο στεφάνι; Και συ Αφροδίτη, ολοένα βγαίνεις από το λουτρό;
Και σεις παλαιστές δεν νικήσατε ποτέ; Πόσο αλλιώτικα σ΄ εμάς! Εμείς
παριστάνουμε εκείνο που διαρκεί αιώνια, τη στάση της ηρεμίας και της ιερής
σιωπής». (Χ. Καρούζος, Αρχαία Τέχνη. Ομιλίες-Μελέτες, Αθήνα 1972, 39)
Η φανταστική υπόθεση του Herder, σχετική με την επίσκεψη ενός
Αιγυπτίου σε ελληνικό Μουσείο- κατά την κλασική εποχή –δίνει ανάγλυφα τη
ζωντάνια και την ανυπέρβλητη ομορφιά της αρχαίας ελληνικής τέχνης, σε αντίθεση με την «ακινησία»
της αιγυπτιακής. Η αρχαία ελληνική τέχνη, σε όλες της τις εκφάνσεις, διατηρούσε
τον ανθρωποκεντρικό χαρακτήρα. Με ανθρώπινη μορφή θα
απεικονίσει θεούς και ήρωες.
Τα λαμπρά αυτά έργα τέχνης
ήταν δημιουργήματα του ελληνικού πνεύματος που ήταν μπολιασμένο με το κλίμα
ελευθερίας και δημοκρατίας. Η τέχνη , η φιλοσοφία, η δημοκρατία ήταν τα επιτεύγματα
της πόλης -κράτους . Στο πολίτευμα αυτό η πόλις και πολίτης
ταυτίζονται. Τα έργα της πόλης αποτελούν κοινό κτήμα των πολιτών. Γι αυτό και
προστασία των μνημείων θεωρείτο ιερό καθήκον και δημοκρατικό δικαίωμα. Στα
κατοπινά χρόνια, αφού τα γκρεμίσαμε από το βάθρο τους, τα χαρακτηρίσαμε
"ειδωλολατρικά", και όταν τα ξεχώσαμε τα "θάψαμε" στις
φυλακές.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου