ΡΟΥΣΣΩ: Ο ΘΕΣΜΟΣ ΤΗΣ ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑΣ ΑΙΤΙΑ ΤΩΝ ΔΕΙΝΩΝ ΤΗΣ ΑΝΘΡΩΠΟΤΗΤΑΣ

Ως η πιο επαναστατική κραυγή θα μπορούσε να χαρακτηριστεί το παράθεμα που βρήκα[1] από το έργο του Ρουσσώ Λόγος περί ανισότητας. Η καταδίκη  της διάκρισης μεταξύ «δικό μου» και «δικό σου» είναι απόλυτη.
«.... Ο πρώτος άνθρωπος που περιέφραξε ένα κομμάτι γης και σκέφθηκε να πει αυτό είναι δικό μου και βρήκε ανθρώπους τόσο αφελείς ώστε να τον πιστέψουν ήταν ο πραγματικός θεμελιωτής της πολιτικής κοινωνίας. Από πόσα εγκλήματα, πολέμους, σφαγές, από πόση αθλιότητα και φρίκη δεν θα είχε γλιτώσει το ανθρώπινο γένος αν κάποιος είχε βγάλει τους πασσάλους και σκεπάσει με χώμα τα χαντάκια και φώναζε στους συνανθρώπους του: Προσοχή στα λόγια αυτού του απατεώνα. Είστε χαμένοι αν ξεχάσετε ότι οι καρποί της γης ανήκουν σε όλους και η ίδια γη σε κανέναν....»
Το κείμενο αυτό, αν και ουτοπικό, ωστόσο φαίνεται να είναι αληθινό! Αυτό που σήμερα βιώνουμε είναι το τίμημα ενός πολιτισμού όπου οι κοινωνικές σχέσεις μπορούν να περιγραφούν με όρους πολέμου: «όλοι εναντίον «όλων».

---

[1] Γρ. Μολυβάς Φιλοσοφία στην Ευρώπη/η εποχή του Διαφωτισμού