Μια ...διαφορετική ΕΚΔΗΛΩΣΗ-ΓΙΟΡΤΗ ΣΤΗ ΔΙΒΡΗ (ΛΑΜΠΕΙΑ) ΗΛΕΙΑΣ 23 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2014 (Μέσα από ...λόγια και εικόνες)

 Δεκαπενταύγουστος. Η καλοκαιρινή «λαμπρο-γιορτή», όπως συνηθίζεται να λέγεται, και σε όλη την Ελλάδα από άκρου εις άκρον γιορτές και πανηγύρεις με κλαρίνα και βιολιά, με χορευτικά συγκροτήματα, με μπουζουκοτράγουδα της συμφοράς αλλά και με σοβαρές συναυλίες, με «τσικνοχοιροφαγίες» και ξεφαντώματα, οι συνέλληνες βγήκαν στην επαρχία να ξεδώσουν λίγο και να διασκεδάσουν τον πόνο και απόγνωση που τους έχουν φέρει τα εξουθενωτικά οικονομικά μέτρα και να τηρήσουν θα ήθη και τα έθιμα...

Το σύνολο σχεδόν των Αυγουστιάτικων Εκδηλώσεων στο ίδιο μοτίβο. Όπως και παλιά την εποχή των «παχειών αγελάδων», διοργανώνουν οι Δήμοι ή Τοπικές Κοινότητες (όπου ρέουν οι δαπάνες με «ξένα κόλλυβα» δηλ. από τον κρατικό κορβανά, σε μικρότερο βαθμό φέτος) και κυρίως οι Πολιτιστικοί Σύλλογοι κάθε περιοχής (όπου οι δαπάνες είναι ή από την δωρεάν συνεισφορά-προσφορά ή επί πληρωμή δίκην ταβέρνας...) με ποικιλία θεμάτων που προεξάρχουν (εκτός εξαιρέσεων) τα γλέντια, οι χοροί και η καλοφαγία.

Εμείς στη Δίβρη, τολμούμε κάτι διαφορετικό και πρωτότυπο. Ίσως και παρακινδυνευμένο να αποτύχει μέρες καλοκαιρινές που είναι, όπου ο κάθε πολίτης ντόπιος ή παραθεριστής ή επισκέπτης δεν έχει όρεξη για κάτι που θα τον βγάλει από την ξεκούραση, την καλοκαιρινή ραστώνη και την ψυχαγωγία του. Και όμως το «ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΔΙΒΡΗΣ» και το περιοδικό μας «ΔΙΒΡΗ» το τόλμησε για μια ακόμη φορά.

Όπως ανακοινώσαμε και προαναγγείλαμε το ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ μας για το φετινό καλοκαίρι ήταν:

Π Ρ Ο Γ Ρ Α Μ Μ Α

1. Ομιλίες και απαγγελίες με θέματα:

Εισηγητής-Συντονιστής: Ο Πρόεδρος της Εταιρείας   Ιστορικών Σπουδών επί του Νεωτέρου Ελληνισμού Αθανάσιος Θ. Φωτόπουλος

-«Η Δίβρη τα τελευταία 150 χρόνια, μέσα από δημοσιεύματα παλιών εφημερίδων και ιστορικών βιβλίων»

Ομιλητής: Ο εκδότης της «Δ» Σωτ. Χ.Σωτηρόπουλος

-«Το ιστορικό Αρχείο του Υποθηκο-φυλακείου-Ειρηνοδικείου Λαμπείας

Ομιλητής: Ο Λέκτορας Ιστορίας Νικ. Α. Αναστασόπουλος

2. Έκθεση:

-Φωτογραφικών Ντοκουμέντων

3. Το καθιερωμένο «φίλεμα»:

-Γνήσια διβριώτικα γλυκά

-«Μπομπότα με τουλουμοτύρι»

συνοδευόμενα από ντόπιο ρακί

Και λέμε το «τολμήσαμε», γιατί τα θέματα ήταν πολύ «βαριά» ή ενδεχομένως και αδιάφορα για το ευρύ κοινό που δεν είχε όρεξη καλοκαιριάτικα να χαλάσει το πανηγυριώτικο κλίμα με ομιλίες και τέτοια «περιττά» και «παρωχημένα»  (όπως τα χαρακτήρισαν κάποιοι νεοέλληνες και είπαν κάποιοι σύγχρονοι διβριώτες-τισες). Και εμείς είμαστε προετοιμασμένοι να υποστούμε και την δοκιμασία της αποτυχίας, από πλευράς συμμετοχής ακροατών. Βεβαίως δεν παραλείψαμε να προαναγγείλουμε και την προσφορά για το τέλος της Εκδήλωσης, του καθιερωμένου από ετών «διβριώτικου φιλέματος» δηλ. την ...«θρυλική» μπομπότα με το τουλουμοτύρι, το ντόπιο ρακί (τσίπουρο) και τα ξακουστά διβριώτικα γλυκά που ελπίζαμε να λειτουργούσαν σαν ένας καλοπροαίρετος ...«κράχτης» για μερικούς δύσκολους καλεσμένους μας. Φροντίσαμε λοιπόν, να κάνουμε γνωστή την «ΕΚΔΗΛΩΣΗ-ΓΙΟΡΤΗ» μας με κάποιες μικρές αφίσες και  διά μέσου του ιντερνέτ (Ιστοσελίδες και facebook), χωρίς να στείλουμε ιδιαίτερες προσκλήσεις (εκτός από λίγες επίσημες προσκλήσεις -θα αναφερθούμε παρακάτω) και χωρίς καταχωρίσεις στα ΜΜΕ λόγω οικονομικής αδυναμίας.

Έγιναν οι προσεκτικές δικές προετοιμασίες, σχεδόν επί δύο (2) εβδομάδες με εθελοντική προσωπική εργασία για να παρουσιάσουμε κάτι καλό, κάτι διαφορετικό. Και αναφέρουμε αυτό το κομμάτι, δηλ. της προετοιμασίας και τον εθελοντισμό για να το αντιπαραβάλουμε με κάποιες άλλες «πομπώδεις» Εκδηλώσεις που γίνονταν την ίδια εποχή, όπου η προετοιμασία ήταν το πολύ 2-3 ώρες(!!) πριν την έναρξη των Εκδηλώσεων αυτών και η δαπάνη (από τα λεφτά του φορολογούμενου πολίτη-δημότη) να πλησιάζει τις 10.000 Ευρώ, ενώ η μικρή-φτωχή δική μας Εκδήλωση έγινε με 500 Ευρώ (καλά διαβάσατε)...

Αλλά ας έρθουμε τώρα σε αυτή καθαυτή την ημέρα της ΕΚΔΗΛΩΣΗΣ-ΓΙΟΡΤΗΣ μας.

Από νωρίς, γύρω στις 6:30μ.μ. άρχισε σιγά-σιγά να προσέρχεται ο κόσμος, στη αρχή λιγοστός που προοιώνιζε την έτσι κι αλλιώς αναμενόμενη μικρή προσέλευση. Όμως πέσαμε έξω στις προβλέψεις μας, και ενώ είχαμε τοποθετήσει 165 καθίσματα στην πορεία δεν ήταν αρκετά για τους φίλους μας που προσήλθαν και πολλοί έμειναν και παρακολούθησαν όρθιοι. Ήταν για μας μια ευχάριστη έκπληξη αυτή η αθρόα προσέλευση. Ήρθαν φίλοι της Δίβρης από τη Αθήνα, την Πάτρα, τον Πύργο, την Αμαλιάδα, την Τρίπολη, τα Μακρίσια, το Δούκα, την Νουσά, την Μοστενίτσα, τα Τσίπιανα, την Κερτίζα αλλά βεβαίως ο κύριος όγκος των ακροατών ήσαν ντόπιοι και ξενιτεμένοι διβριώτες.

Στον άνω προαύλιο χώρο του «ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΔΙΒΡΗΣ» είχαν τοποθετηθεί 10 ταμπλό με αναρτημένες φωτοτυπίες ντοκουμέντων από σημαντικά ιστορικά-περιηγητικά βιβλία του 1873, 1891, Εφημερίδες της Κυβερνήσεως 1836, 1907 κλπ και από παλιές εφημερίδες από το 1900 μέχρι το 1970, τις οποίες προσερχόμενοι επισκέπτες διάβαζαν με εμβρίθεια και θαυμασμό...

Αξίζει τον κόπο να κάνουμε μια μικρή αναφορά  για κάποιες ...λαμπερές απουσίες αλλά και κάποιες ξεχωριστές παρουσίες (παρότι εμείς θεωρούμε όλες τις παρουσίες σημαντικές και τιμητικές). Λοιπόν, όπως παραπάνω είπαμε, στείλαμε μόνο λίγες επίσημες προσκλήσεις σε θεσμικούς παράγοντες. Στον σεβ. Μητροπολίτη Ηλείας κ. Γερμανό και τον θεοφ. Επίσκοπο Ωλένης κ. Αθανάσιο, στον Γεν. Γραμ. Αποκεντρωμένης Δ/σης κ. Διδασκάλου, στο Περιφερειάρχη κ. Κατσιφάρα, στον Δήμαρχο Αρχ. Ολυμπίας κ. Κοτζά και Δημοτικό Συμβούλιο, στον Πρόεδρο της Τοπικής Κοινότητας Λαμπείας κ. Αβράμη και στον θεματικό Αντιδήμαρχο Λαμπείας κ. Γαλύφα. Ουδείς απολύτως, εξ αυτών μας έκανε την τιμή να εμφανιστεί... Ας είναι.

Όμως,  ΤΙΜΗΣΑΝ με την παρουσία τους, απλοί λαϊκοί άνθρωποι που μπορεί να μην είναι επίσημοι, αλλά είναι πραγματικοί πατριώτες και φίλοι της Δίβρης. ΤΙΜΗΣΑΝ με την παρουσία τους ξεχωριστοί άνθρωποι του Πνεύματος, του Πολιτισμού, των Γραμμάτων, της Επιστήμης και της απαντοχής. Δεν μπορούμε να τους αναφέρουμε ένα-ένα λόγω οικονομίας χώρου (απεικονίζονται στις παρακάτω φωτογραφίες) αλλά για λόγους ευγενείας θα παραθέσουμε κάποιους που εντοπίσαμε.  Είδαμε λ.χ. τον Δρ Ιστορίας κ. Ιω. Κάππο από τα Λαγκάδια Γορτυνίας (που έκανε μάλιστα και εξαιρετική παρέμβαση που θα δημοσιεύσουμε), τον Δ/ντη της εφημερίδας «ΑΥΓΗ» Πύργου και ποιητή κ. Ανδρ. Καπογιάννη, τον πρόεδρο του «Συνδέσμου των εν Πάτραις Λαμπειέων η «Αγ. Τριάς¨» κ. Αγγ. Ηλιόπουλο και μέλη του ΔΣ, τον πρόεδρο του Συλλόγου των Αστραίων κ. Ανδρέα Αρβανίτη, τον νεοεκλεγέντα Δημοτικό Σύμβουλο Αρχ. Ολυμπίας κ. Βασ. Αρβανίτη,  τους εξαιρετικούς επιστήμονες Αφούς κ.κ. Κώστα και Στάθη Χριστοδουλόπουλους από τα Μακρίσια, τον γιατρό-εθελοντή που φροντίζει για την Αιμοδοσία του Νομού κ. Σπ. Παπαγεωργίου από το Δούκα, τον καθηγητή Μαθηματικών κ. Κώστα Κούλη από τη Νουσά και τόσους άλλους που δεν αναφέρουμε γιατί σίγουρα θα ξεχάσουμε και θα αδικήσουμε κάποιους... Θα ήταν παράλειψη αν δεν αναφέραμε την ομαδική παρουσία των παλιών συμμαθητών των τριών Τάξεων (1967-1970) του Γυμνασίου Λαμπείας με τους καθηγητές τους (τον διβριώτη κ. Κώστα Μιχαλόπουλο και τον κ. Βε) που την ίδια μέρα είχαν συνάντηση στη Δίβρη και είχαν την καλοσύνη να παρακολουθήσουν την Εκδήλωση. Θερμό μήνυμα μας έστειλε ο πρόεδρος του Συλλόγου Διβριωτών Αθήνας κ. Ιω. Αμπατζής.

Είναι αλήθεια ότι η Εκδήλωση λόγω της «βαριάς» αλλά πολύ ενδιαφέρουσας θεματογραφίας κράτησε περίπου 2 ώρες (και ίσως κούρασε) με ομιλίες, απαγγελίες και προβολή στην μεγάλη οθόνη της τηλεόρασης φωτογραφιών και  ιστορικών ντοκουμέντων που είχαν άμεση σχέση με τις ομιλίες.

Το ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ακολουθήθηκε κατά γράμμα, εκτός από την παράγραφο υπ. αρ.4 (Μουσικό Πρόγραμμα) καθόσον δεν κατέστη δυνατόν να υπάρξει ζωντανή μουσική με κάποιο συγκρότημα, λόγω και πάλι οικονομικής αδυναμίας. Αντικαταστάθηκε με το ευχάριστο άκουσμα επιλεγμένων τραγουδιών από δίσκους.

Ο Συντονιστής της Εκδήλωσης κ. Αθανάσιος Φωτόπουλος, χαιρέτισε και άνοιξε τις εργασίες της Εκδήλωσης δίνοντας κατ΄ αρχήν το λόγο στο πρόεδρο του «ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΥ ΚΕΝΤΟΥ ΔΙΒΡΗΣ» και εκδότη του περιοδικού «ΔΙΒΡΗ» Σωτ. Σωτηρόπουλο για να χαιρετήσει και να προλογίσει (σ.σ. ο πρόλογος αυτός θα δημοσιευτεί κατωτέρω στο σημερινό σημείωμα, μαζί με την μικρή παρέμβαση του κ. Ιω. Κάππου).

Οι πλέον σημαντικές ομιλίες του Εισηγητή Καθηγητή Νεώτερης Ελληνικής Ιστορίας κ. Αθ. Φωτόπουλου στο Πανεπιστήμιο Πατρών, προέδρου της Εταιρείας Ιστορικών Σπουδών επί του Νεωτέρου Ελληνισμού και του Λέκτορα Νεώτερης Ελληνικής Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων κ. Νίκ.Αναστασόπουλου, καθώς και η ομιλία του εκδότη της «ΔΙΒΡΗΣ» κ. Σωτ. Σωτηρόπουλου θα δημοσιευτούν στο περιοδικό «ΔΙΒΡΗ» και  θα αναρτηθούν στην Ιστοσελίδα μας προσεχώς, όταν γίνει η πλήρης απομαγνητοφώνηση.

Οι ομιλίες (κυρίως των δυο σπουδαίων επιστημόνων της Νεώτερης Ελληνικής Ιστορίας) αλλά και η απαγγελία αποσπασμάτων από παλιά ιστορικά βιβλία και εφημερίδες, φάνηκε ότι όχι μόνο ικανοποίησαν το εκλεκτό  ακροατήριο που απόλαυσε μια ανεκτίμητη πνευματική τροφή αλλά και ενθουσίασαν. Και αυτό είναι το σημαντικό και σπουδαίο που έμεινε από την ΕΚΔΗΛΩΣΗ-ΓΙΟΡΤΗ μας.

Ο κ. Αθ. Φωτόπουλος, γνωστός για την ρητορική του δεινότητα και την αναγνωρισμένη επιστημονική του επάρκεια από στήθους, όπως πάντα, έκανε μια διεξοδική και ουσιαστική αναφορά για γενέτειρα Δίβρη, εκθειάζοντας τις αξίες της, τα διάσημα τέκνα της αλλά προχώρησε και σε γενικότερες αναφορές στις πανανθρώπινες αξίες και την κρατούσα πνευματική και κοινωνική κατάσταση της χώρας μας. Αυτή την μεστή και γλαφυρή ομιλία με τα υψιπετή νοήματα θα έχετε την ευκαιρία να διαβάσετε, όσοι δεν είχατε την τύχη να την ακούσετε, προσεχώς όπως γράψαμε.

 Η δεύτερη ομιλία ήταν του Λέκτορα της Ιστορίας κ. Νικ. Αναστασόπουλου με θέμα το «Αρχείο του Ειρηνοδικείου-Υποθηκοφυλακείου Λαμπείας», ήταν επίσης μια  τεκμηριωμένη πρώτη προσέγγιση για την αξία του περιεχομένου του Αρχείου που αποτελεί την ζώσα Ιστορία της ευρύτερης περιοχής Λαμπείας από το 1840 για μια 100ετία μετά, την ιστορία του Ειρηνοδικείου Λαμπείας που πρόσφατα καταργήθηκε,  με τη παράθεση και κάποιων χαρακτηριστικών εγγράφων, εντυπωσίασε εκτός από την άριστη επιστημονική ανάπτυξη του θέματος  και για τον λογοτεχνικό τρόπο εκφοράς του λόγου του ομιλητή που επίσης προσεχώς θα δημοσιευτεί και θα αναρτηθεί.
Τρίτος μίλησε (μάλιστα πολύ, και περικόπτοντας αρκετά και σημαντικά στοιχεία από την μακροσκελή ομιλία του –λόγω κοπώσεως του ακροατηρίου-), ο Σωτ. Σωτηρόπουλος παρουσίασε τα ανεκτίμητα ιστορικά ντοκουμέντα από τα ιστορικά βιβλία και τις παλιές εφημερίδες περί της Δίβρης, εδώ και 150 χρόνια που επίσης θα δημοσιευτούν και θα αναρτηθούν.Βεβαίως, στα ενδιάμεσα η γιατρός-συγγραφέας κ. Μαρία Αρβανίτη – Σωτηροπούλου, απήγγειλε με το δικό της ξεχωριστό αισθαντικό τρόπο αποσπάσματα-εκπληκτικά λογοτεχνήματα που ήταν ύμνοι για τις ομορφιές, τις καλλονές αλλά και την ιστορία της Δίβρης από τα παλιά αυτά κείμενα των εφημερίδων του 1910, 1928 και 1936. Από τις απαγγελίες αυτές το ακροατήριο ευχαριστήθηκε και ιδιαιτέρως από το κείμενο του ιστορικού Τάκη Κανδηλώρου με τίτλο « Τα άγρια έθιμα της Δίβρης-Αρχοντικοί γάμοι μεταξύ των μεγάλων πολιτικών οικογενειών Στεφανοπούλων Δίβρης και Σισίνηδων Γαστούνης»

Είναι σημαντικό να πούμε, ότι το ακροατήριο παρά το μάκρος των ομιλιών και απαγγελιών (κράτησαν περίπου 2 ώρες!!)  και παρά το ελαφρό κρύο «δροσερό» αεράκι που ερχόταν από την διπλανή καταπράσινη  ρεματιά,  έμειναν καθηλωμένοι στις θέσεις τους μέχρι τέλους, καταχειροκροτώντας και επιδοκιμάζοντας με ικανοποίηση τους ομιλητές.

Κράτησαν όλοι αμείωτη την προσοχή τους, ικανοποίησαν και αποζημίωσαν τους διοργανωτές με την υπομονή τους, μέχρι που δόθηκε το ...παράγγελμα να εξορμήσουν στο πάνω προαύλιο του «Πνευματικού Κέντρου» για να συνευωχηθούν και γευτούν  τα εδέσματα που τους περίμεναν.

Παραθέτουμε, στο παρόν σημείωμα, την προλογική ομιλία-χαιρετισμό του προέδρου του «ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΔΙΒΡΗΣ» Σωτ. Σωτηρόπουλου και την παρέμβαση του κ. Ιω. Κάππου, Δρος της Νεώτερης Ελληνικής Ιστορίας και Αντιπροέδρου  των Σχολικών Συμβούλων.

Πρόλογος-χαιρετισμός από τον πρόεδρο του «ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΔΙΒΡΗΣ» Σωτ. Σωτηρόπουλου

«Αγαπητοί φίλοι και φίλες της Δίβρης, αγαπητοί συμπολίτες, εκλεκτοί καλεσμένοι μας.

            Νάμαστε και πάλι εδώ, σε αυτή τη διβρώτικη πνευματική και μορφωτική γωνιά το «ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ» μας που δημιουργήσαμε με θυσίες το 1980 στο Δημοτικό Σχολείο Λαμπείας λειτούργησε εκεί επί 20 χρόνια με παντοειδείς, μπορώ να πω πανελλήνιας εμβέλειας Εκδηλώσεις-Ημερίδες-Φεστιβάλ-Επιστημονικά Συνέδρια ακόμη και Διεθνή. Μας έδιωξαν από εκεί κάποιοι Πολιτειακοί και Αυτοδιοικητικοί ολετήρες του Πνεύματος και του Πολιτισμού, αλλά εις πείσμα αυτών και με τη δική σας συμπαράσταση και βοήθεια  φωλιάσαμε μόνιμα εδώ με χίλιες ελπίδες και προσδοκίες αυτός ο μορφωτικός-πνευματικός φάρος να συνεχίσει το έργο του απρόσκοπτα με ενθουσιασμό και δημιουργικό πνεύμα, για το καλό της Δίβρης και των άλλων χωριών της πλέον Ορεινής Ηλείας που από αιώνες τώρα έχουν κοινή μοίρα και πορεία.

            Όμως, «άλλαι αι βουλαί των ανθρώπων, άλλα, εδώ όχι ο Κύριος κελεύει, αλλά κελεύουν οι κύριοι τροϊκανοί και ΔΝΤ, εξ Εσπερίας και Αμερικής και οι εδώ υποτακτικοί τους» και το έργο μας λόγω της γενικότερης οικονομικής δυσπραγίας των ανθρώπων που μας βοηθούσαν γίνεται κάθε μέρα πιο επίπονο, πιο δύσκολο. Γιατί εμείς ποτέ δε στηριχτήκαμε σε «ξένα κόλλυβα», δηλ. στις γαλαντόμες  κρατικές χορηγίας που μοίραζαν αβέρτα οι εκάστοτε Κυβερνώντες από τα δανεικά και τα λεφτά ημών των φορολογουμένων για διάφορες «τσικνοχοιροφαγίες» και «μπουζουκοτράγουδα» της συμφοράς (με αντάλλαγμα βεβαίως-βεβαίως το λιβάνισμα των μεσαζόντων βουλευτών κλπ ατζέντηδων της πολιτικής), αλλά πάντα στηριχτήκαμε στις προσωπικές μας θυσίες και στον γενναίο ή μικρό αλλά έντιμο οβολό των φίλων μας που ήταν από το υστέρημά τους...

            Και τα λέω αυτά όχι για κανένα άλλο λόγο, αλλά για να αιτιολογήσω την μικρή μας απουσία εδώ και 2-3 χρόνια στο να προσφέρουμε πάντα ΔΩΡΕΑΝ μορφωτική-πνευματική τροφή στο μέτρο των δυνατοτήτων μας, όπως γινόταν στο παρελθόν με δυο ή τρεις Εκδηλώσεις το χρόνο εδώ και στην Αθήνα, γεγονός που ήτανε αιτία να διαμαρτυρηθούν οι πραγματικοί μας φίλοι γαυτή την απουσία και την ...αφλογιστία μας.

            Η φετινή μας Εκδήλωση, όπως θα καταλάβετε στη συνέχεια έχει ένα ιδιαίτερο συμβολισμό και σημασία. 

Πρώτα από όλα η παρουσία εδώ στο πάνελ δυο σημαντικών ανθρώπων του Νομού μας δεν είναι μικρό πράγμα, ούτε είναι τυχαία.  

 Τους γνωρίζετε και τους δυο. Θα το πω  και ας προσκρούσω στην γνωστή σε όλους μας μετριοφροσύνη και ταπεινότητά τους. Κοσμούν τον επιστημονικό κόσμο της Ηλείας αλλά και ευρύτερα, στο χώρο της Επιστημονικής Ιστορικής Γνώσης και της Κοινωνικής καταξίωσης. Ο πρεσβύτερος κ. Αθανάσιος Φωτόπουλος Καθηγητής της Νεώτερης Ελληνικής Ιστορίας μέχρι χτες, πρόεδρος της σπουδαίας  Εταιρείας Ιστορικών Σπουδών επί του Νεώτερου Ελληνισμού σήμερα,  Πυργιώτης εκ μητρός αλλά από το Σοπωτό εκ πατρός καταγώμενος είναι η πλέον αναγνωρισμένη σεβαστή προσωπικότητα και καταυγάζει στον τομέα του σε πανελλαδικό επίπεδο και ο νεώτερος κ. Νίκος Αναστασόπουλος Λέκτωρ της Νεώτερης Ελληνικής Ιστορίας στο πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, εκ μητρός Διβριώτης και εκ πατρός  από το Καλούσι Τριταίας, αρχίζει σιγά σιγά και με το σπαθί του να ανεβαίνει τα σκαλιά μιας πολλά υποσχόμενης πανεπιστημιακής καριέρας που ευχόμαστε –μάλλον είμαστε βέβαιοι- ότι δεν θα τον απομακρύνει από την φιλτάτη ιδιαίτερη πατρίδα, αλλά κάποια στιγμή και θα πάρει και τη σκυτάλη της λειτουργίας του Πνευματικού μας Κέντρου. Άρα η παρουσία τους εδώ σήμερα σηματοδοτούν τη σοβαρότητα της δουλειάς μας και προσδίδουν κύρος στις προσπάθειές μας. Αυτό για μας είναι η πιο μεγάλη τιμή που μας επεφύλαξε η μοίρα στην ιδιαίτερη πατρίδα μας.

Δεύτερον, το ότι το μικρό και ταπεινό περιοδικό μας «ΔΙΒΡΗ», σε δυο μήνες κλείνει τα 37 χρόνια αδιάλειπτης, συνεχούς και συνεπούς κυκλοφορίας που για άλλους αποτελεί ένα αξεπέραστο εκδοτικό άθλο, χωρίς πάτρωνες, χωρίς γαλαντόμους χορηγούς, χωρίς κηδεμονίες με λιβανίσματα μέσα σε τόσο αντίξοες συνθήκες, πιστεύουμε ότι κι αυτό κάτι λέει. Είμαστε μια από τις ελάχιστες ευχάριστες εξαιρέσεις σε πανελλαδικό επίπεδο για παρόμοια περιοδικά που εξαφανίστηκαν λόγω των επαχθών οικονομικών μέτρων. Να δούμε πόσο θα αντέξουμε ακόμη...

Τρίτον, η σημερινή θεματογραφία, δηλ. το περιεχόμενο των ομιλιών τόσο των δυο προαναφερθέντων επιστημόνων-ερευνητών-συγγραφέων όσο και της δικής μου μικρής συμβολής (που μάλλον έχει περιγραφικό χαρακτήρα) δίνουν και το στίγμα του τι επιδιώκουμε με την μικρή και λιτή Εκδήλωσή μας αυτή. Μακριά από μας οι μικρομεγαλισμοί και οι τοπικιστικές κορώνες, όπως γίνεται συνήθως από κάποιους ημιμαθείς που βλέπουν τον απογευματινό τους ίσκιο, να μεγαλώνει το μικρό μπόϊ τους και προβαίνουν σε απαράδεκτες και ανιστόρητες αναφορές που τελικά θρυμματίζονται ή γελοιοποιούνται αργότερα. Εδώ σήμερα, μέσα από το σοφό λόγο του Εισηγητή-Συντονιστή κ. Θανάση Φωτόπουλου, όσο και από τις ομιλίες του κ. Νίκου Αναστασόπουλου και τη δική μου θα δοθεί με ανάγλυφο τρόπο, η ιστορία και η διαδρομή αυτού του περήφανου τόπου τους περασμένους αιώνες. Τι διαδραματίστηκε εδώ, όπως βγαίνει μέσα από γραπτά ντοκουμέντα, και για ποιο λόγο μεγαλούργησε στο παρελθόν αυτός ο ευλογημένος τόπος.

Βεβαίως, τα παραπάνω που θα ακούσετε και περιλαμβάνονται στο Πρόγραμμα που έχετε στα χέρια σας, έχουν ένα μοναδικό και ιερό σκοπό. Να είναι το ερέθισμα και το έναυσμα, για την αφύπνιση ημών των ίδιων των Διβριωτών και γενικότερα των Ορεινών Ηλείων να αλλάξουμε πορεία από αυτή που ακολουθούμε σήμερα. Να δούμε πως θα σταματήσουμε το κατρακύλισμα και τον αφανισμό των ιστορικών χωριών μας, στο μέτρο των δυνάμεών μας. Να δώσουμε να καταλάβουν οι άμεσοι κυβερνήτες μας Δημοτικοί και Κοινοτικοί άρχοντες (που εμείς επιλέξαμε πρόσφατα), αλλά και παραπέρα οι Βουλευτές μας, οι Νομαρχιακοί και Περιφερειακοί άρχοντες,  ότι δεν είμαστε ούτε αγέλη λύκων,  ούτε κοπάδι προβάτων αλλά συνειδητοί ενεργοί πολίτες με αισθήματα, με θέληση, με μαχητική διάθεση και αγωνία. Είμαστε οι άμεσοι  κληρονόμοι μιας μεγάλης γενιάς ορεσίβιων αγνών ξωμάχων («των δικών μας Χριστών, των δικών μας Άγιων» για να θυμηθούμε τα λόγια του μεγάλου ποιητή της Ρωμιοσύνης), είμαστε άνθρωποι της προκοπής και της απαντοχής και αυτή την κληρονομιά δεν θα την χαρίσουμε, δεν θα την χαραμίσουμε αλλά θα την τιμήσουμε όπως της αρμόζει. Και προς αυτή την κατεύθυνση θα πάμε με σύνεση και αποφασιστικότητα, όσο κι αν χρειαστεί να πονέσουμε ή να συγκρουστούμε με εκείνους που απεργάζονται δεινά και επιδιώκουν την καταστροφή των πατρογονικών μας εστιών.

Και εδώ σήμερα είναι μια μοναδική ευκαιρία να ξαναδώσουμε τον βαρύ όρκο, όπως τότε που πρωτοξεκινήσαμε. Κάποτε ονειρευτήκαμε, στη συνέχεια οραματιστήκαμε πολύ πιο μεγάλο έργο από αυτό που στη συνέχεια πετύχαμε. Πάντα στα πλαίσια του εθελοντισμού και της ανιδιοτελούς κοινωνικής προσφοράς και δράσης πασχίσαμε μαζί σας, αλλά δεν καταφέραμε να πραγματοποιήσουμε όσα προγραμματίσαμε. Μένει π.χ. σε εκκρεμότητα η λειτουργία της Βιβλιοθήκης με σύγχρονο ηλεκτρονικό μηχανογραφικό σύστημα για να γίνει χρηστική για τα Σχολεία μας και το ευρύ αναγνωστικό κοινό. Μένει σε εκκρεμότητα η δημιουργία ενός Λαογραφικού Μουσείου στην διπλανή μεγάλη αίθουσα, αντάξιο του λαογραφικού-παραδοσιακού-ιστορικού πλούτου της περιοχής μας. Ακόμη, ακόμη, μένει σε εκκρεμότητα η δημιουργία ενός μικρού θεάτρου στο υπέροχο τόπο της ρεματιάς των αηδονιών που έχετε δίπλα σας. Θα μου πείτε «όνειρα θερινής νυκτός!», μπορεί να έχετε και δίκηο σε ότι αφορά εμάς και τα βιολογικά μας περιθώρια. Όμως, η ζωή συνεχίζεται και εκείνοι που θα πάρουν τη σκυτάλη σίγουρα θα είναι πιο άξιοι, και κατά το λακωνίζειν, κάποτε να πουν σαν τους νέους της Σπάρτης το: «άμες δε γεσόμεθα πολλώ κάρρονες». Άμποτε να γίνει κι αυτό...   

Αυτή την μικρή αλλά «ιερή» υπόσχεση δίνουμε σήμερα ενώπιόν σας και ελπίζουμε, μετά των  ευωχία και την πνευματική τροφή που θα απολαύσουμε με τις ομιλίες, να συνευωχηθώμεν με ομόνοια και αγάπη άπαντες, με το καθιερωμένο διβριώτικο «φίλεμα» όπου προεξάρχει η «μπομπότα με το τουλουμοτύρι» το γνήσιο ρακί και τα ξακουστά διβριώτικα γλυκά, στην επάνω αυλή του Πνευματικού μας Κέντρου.

Σας ευχαριστώ,  και παρακαλώ τον Συντονιστή μας κ. Φωτόπουλο, να έχει τον λόγο.»

Η καταληκτική και καταλυτική παρέμβαση του κ. Ιω. Κάππου

Για το Πνευματικό Κέντρο Δίβρης και το περιοδικό «ΔΙΒΡΗ»

«Κυρίες και Κύριοι καλησπέρα σας.

Τη μεγάλη Δίβρη τη γνώρισα από τον καθηγητή κ. Αθανάσιο Φωτόπουλο που είχε την ευγενή καλοσύνη  να με προσκαλέσει  ως εισηγητή και στα δύο Συνέδρια που είχε οργανώσει το Πνευματικό Κέντρο Δίβρης υπό την εμπνευσμένη προεδρεία  του Κ. Σωτήρη Σωτηρόπουλου. Στην ομιλία σας κ. Σωτηρόπουλε αναφερθήκατε στην αρκαδική   συμπερίληψη της Δίβρης πριν την ένταξη της στο νομό Ηλείας. Πράγματι ο γεωγραφικός διαμελισμός των Λάμπειων ορέων και η τοπογραφία της μεγάλης κώμης είναι αρκαδική. Κατάγομαι από τα Λαγκάδια Γορτυνίας και  διαπιστώνω ότι η τοπογραφία, η αρχιτεκτονική, τα τοπωνύμια, η τοπική διάλεκτος  και η κοινωνική συγκρότηση  της Δίβρης είναι ταυτόσημη με αυτή της ιδιαίτερης πατρίδας μου.

Το περιοδικό σας αποπνέει τη  ψυχολογία  των  ανθρώπων της περιοχής χωρίς αγιοποιήσεις και ανιστόρητες αναφορές. Τα ιστορικά πρόσωπα  δρουν με τη λογική αλλά και  κάτω από τη δύναμη των ορεσίβιων  συναισθημάτων. Είναι  σπάνιος σε τέτοιου είδους περιοδικά  ο ιστορικός ρεαλισμός  που κυριαρχεί στη γραφή σας.  Το περιοδικό σας έχει μια σπάνια  αρετή : να κάνει το ξένο   προς την περιοχή αναγνώστη  συμμέτοχο στα τοπικά δρώμενα. Αισθάνομαι ότι  έχω  γνωρίσει τους Διβριώτες μέσα από τις  ιστορίες και τα απρόσωπα  που παρουσιάζετε στο περιοδικό.

Το Πνευματικό Κέντρο εκδίδει το περιοδικό ‘’Δίβρη’’ που θεωρώ  ότι  έχει  κατακτήσει  επάξια θέση στο σύνθρονο  των ιστορικών –πολιτιστικών και λαογραφικών  περιοδικών της ελληνικής επαρχίας. Η ‘’Δίβρη’’ ασκεί παιδαγωγία, ποιεί ήθος, διασώζει την πολιτιστική παρακαταθήκη της μεγάλης Δίβρης, μεταφέρει τη ντοπιολαλιά στους νέους Διβριώτες, τους υπενθυμίζει το χρέος προς την πατρώα γη, τους παρουσιάζει τα πρότυπα των φιλοπόλιδων  προγόνων τους, τους καλεί να αντισταθούν στα πολιτιστικά σκύβαλα  των ημερών και να εργαστούν ώστε το μέλλον της Δίβρης να είναι αντάξιο του παρελθόντος.

Η τοπική ιστορία κ. Σωτηρόπουλε είναι κομμάτι της εθνικής και οι τοπικές ιστορίες είναι αυτές που δημιουργούν την εθνική ιστορία. Τώρα λοιπόν  που η νέα παιδαγωγική  θέλει το μαθητή ως ερευνητή της γνώσης και όχι ως παθητικό ακροατή, το περιοδικό σας αποτελεί πηγή για  τους  ερευνητές μαθητές και άλλους  της τοπικής ιστορίας.  Η ‘’Δίβρη’’ έχει ιστορία 37 ετών – έχει  ήδη τη δική της προσωπική της ιστορία-  και   θα πρέπει να   υπάρχει σε όλες τις δημόσιες και  τις σχολικές βιβλιοθήκες της περιοχής, στην Εθνική βεβαίως ώστε  το πλήθος των αποθησαυρισμένων ποικιλώνυμων στοιχείων να είναι στη διάθεση των ερευνητών.

Ο  μεγάλος φιλόλογος Εμμανουήλ  Κριαράς που μόλις πέρασε στην αιωνιότητα  είχε πει στην τελευταία συνέντευξη ότι οι άνθρωποι είμαστε τραγικές μορφές και ότι  σε όλη του τη ζωή έπραξε τον καθήκον του ως ύψιστο χρέος.

Κ. Σωτηρόπουλε κατ’ αντίστιξη με τη ρήση του ανδρός     το ζωντανό Πνευματικό Κέντρο  που συνεχίζει την πορεία του δυναμικά υπό  την  πνευματική σας καθοδήγηση  και την προσωπική σας φροντίδα  καθώς και το περιοδικό ‘’Δίβρη’’ πιστοποιούν ότι πράττετε το καθήκον σας προς την γενέτειρά σας.

Εύχομαι  Ο Θεός να σας χαρίζει  δύναμη  ώστε  να συνεχίζετε αταλάντευτα τον αγώνα για την πραγμάτωση των στόχων σας.»

                                                      (σ.σ. ο κ.   Ιωάννης Κάππος

                 είναι Διδάκτορας της Νεότερης Ελληνικής Ιστορίας

Αντιπρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Σχολικών Συμβούλων)

Το καθιερωμένο «διβριώτικο φίλεμα»

            Μετά τις όντως κουραστικές αλλά εντυπωσιακές ομιλίες και απαγγελίες, οι εκλεκτοί καλεσμένοι ικανοποιημένοι και χαρούμενοι, ανέβηκαν στην φωταγωγημένη επάνω αυλή του Πνευματικού Κέντρου. Εκεί περιεργάστηκαν πάλι και θαύμασαν τα αναρτημένα στα ταμπλό κείμενα των παλιών εφημερίδων, άλλοι επισκέφτηκαν για πρώτη φορά την ωραία αίθουσα και την Βιβλιοθήκη του «ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ» και άλλοι αγόραζαν (με φειδώ βέβαια) λαχνούς, ενώ συζητούσαν τα προηγηθέντα. Εκεί έβλεπες νέα παιδιά φοιτητές και επιστήμονες,  έβλεπες βαθιά ηλικιωμένους σεβάσμιους γέροντες, έβλεπες μορφωμένους αλλά και απλούς λαϊκούς ανθρώπους που ήρθαν αυγουστιάτικα για ν΄ ακούσουν και να μάθουν την Ιστορία της Δίβρης.

             Και αμέσως μετά, κατέφτασαν τα εδέσματα. 

Πρόθυμες και χαμογελαστές κυρίες, άρχισαν να μοιράζουν σε πανέρια και δίσκους κατ΄ αρχήν την θρυλική «μπομπότα με το αρωματικό «τουλουμοτύρι» που όλοι προσέτρεξαν να το γευτούν ευχαρίστως, οι πολύ παλιότεροι να θυμηθούν δύσκολες αλλά έντιμες εποχές, οι λιγότερο ηλικιωμένοι τα αγνά αλλά στερημένα παιδικά τους χρόνια και οι νεότεροι να ρωτάνε τι πράγμα είναι αυτό το ...«προσφάϊ» και από τι γίνεται... Η γευστική μπομπότα με το τουλουμοτύρι γινόταν ανάρπαστη, το ντόπιο εκλεκτό ρακί (τσίπουρο) έρεε άφθονο και το κέφι και οι συζητήσεις έδιναν κι έπαιρναν. Μετά, βγήκαν τα ξακουστά διβριώτικα γλυκά (κουραμπιέδες από ξυλόφουρνο, καρυδόπιτες και χωριάτικος χαλβάς όλα εκλεκτά) που απολάμβαναν άπαντες...

Ένας σύντομος διαδικαστικός, οργανωτικός  και οικονομικός απολογισμός της ΕΚΔΗΛΩΣΗΣ – ΓΙΟΡΤΗΣ

            Συνηθίζουμε μετά από κάθε Εκδήλωση να κάνουμε ένα μικρό ΑΠΟΛΟΓΙΣΜΟ. Και τούτο γιατί θεωρούμε ότι έχουμε υποχρέωση απέναντι σε εκείνους που συμμετέχουν είτε ως συντελεστές είτε ως ακροατές-θεατές να γνωρίζουν πως διεξάγεται και φέρεται εις πέρας μια πράξη ζωής που έχει σχέση με την κοινωνική προσφορά και δράση. Και επί πλέον να δίνουμε το παράδειγμα για την δημόσια διαφάνεια και κυρίως πως μπορούν να γίνονται ανάλογες εκδηλώσεις με τις δικές μας δυνάμεις στηριζόμενες στον εθελοντισμό και όχι σε «ξένα κόλλυβα», ενδιάμεσους αντζέντηδες και πληρωμένους εργάτες...

·        Προετοιμασία: Η ΕΚΔΗΛΩΣΗ – ΓΙΟΡΤΗ, μπορεί να ήταν μικρή, λιτή και απέριττη αλλά χρειαζόταν προσεκτική και υπεύθυνη προετοιμασία, λόγω της θεματογραφίας της  και με την βεβαιότητα των διοργανωτών ότι το ακροατήριο θα ήταν εκλεκτό και απαιτητικό. Έτσι πολύ πριν, ξεκίνησαν οι εργασίες του ευπρεπισμού και καθαρισμού του χώρου (πάνω και κάτω προαύλιο του «ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ», με την τοποθέτηση των μεγάλων πανώ, τόσο στην εξέδρα όσο και σε δυο εξωτερικά σημεία. Επίσης την τοποθέτηση των 10 ταμπλώ, όπου αναρτήθηκαν τα φωτοτυπημένα σε μεγέθυνση ντοκουμέντα με τα κείμενα από τα ιστορικά και περιηγητικά βιβλία καθώς και τα δημοσιεύματα των παλιών εφημερίδων. Οι ενημερωτικές αφίσες αναρτήθηκαν σε επιλεγμένα σημεία με προσοχή ώστε να μη γίνεται ρύπανση (οι οποίες σημειωτέον αποσύρθηκαν αμέσως το πρωί την επομένη της Εκδήλωσης).

·        Εθελοντική προσωπική εργασία: Δεν διατέθηκε ούτε μονόλεπτο για την πληρωμή εργατών-βοηθών αλλά στηρίχτηκε στην εθελοντική προσωπική εργασία ολίγων αλλά ακάματων πρόθυμων εθελοντών, με προεξάρχοντα τον κ. Τάσο Αναστασόπουλο που έφεραν εις πέρας το επίπονο και δύσκολο έργο με υπευθυνότητα. Στα ηχητικά και ηλεκτρολογικά βοήθησε ανιδιοτελώς ο κ. Γιώργος Γατσούλης.

·        Πρωτότυπη Λαχειοφόρος Αγορά. Για φέτος που η γενικότερη οικονομική δυσπραγία μαστίζει όλους μας αποφασίσαμε να βάλουμε στη λοταρία εκτός από το ποδήλατο (που έχουμε καθιερώσει από ετών) και ένα μορφωτικό «κίνητρο»: όποιος αγόραζε από 10 λαχνούς και πάνω (ο κάθε λαχνός 1 ευρώ) έπαιρνε και ένα βιβλίο της Ιστορίας «Η ΔΙΒΡΗ ΗΛΕΙΑΣ ΣΤΟ ΔΙΑΒΑ ΤΩΝ ΑΙΩΝΩΝ». Έτσι χορηγήθηκαν περίπου 30 βιβλία, για να μαθαίνουν οι συμπατριώτες μας την ιστορία της Δίβρης και ο ένας τυχερός πήρε το  ποδήλατο.

 Όπως πάντα εκείνος που χειρίστηκε την διάθεση των λαχνών ήταν το μέλος του ΔΣ της ΠΕΕΔ ο κ. Δημήτρης Ηλ. Αμπατζής. Η απόδοση των λαχνών μπορεί να μην ήταν ικανοποιητική, αλλά στα μέτρα της οικονομικής κατάστασης που επικρατεί.

·        Οι ... «οικονομικοί χορηγοί» μας και οι δαπάνες μας. Ο μεγαλύτερος «χορηγός» μας, όπως γίνεται αντιληπτό είναι η προσωπική μας εργασία που δεν αποτιμάται σε νόμισμα του Ευρώ αλλά σε πιο ισχυρό νόμισμα, αυτό της ανιδιοτελούς Κοινωνικής προσφοράς και Δράσης. Όμως δεν μπορούμε να μη ανακοινώσουμε τις συγκινητικές συνεισφορές-προφορές των: 1) των κυριών Ρίτσας Αναστασοπούλου-Τσιγκάνου και Μαίρης Αβραντίνη-Σωτηροπουλου για τα ωραία γλυκά που παρασκεύασαν 2) τον κ. Φάνη Δανίκα για την προσφορά 5 κιλών ρακί (τσίπουρο) 3) τον κ. Τάσο Καρνάρο, φούρναρη από τα Κρέσταινα για την παρασκευή της μπομπότας, και 4) τον Ανώνυμο φίλο μας διβριώτη που πρόσφερε το οικολογικό ποδήλατο που μπήκε στη λαχειοφόρο Αγορά, τους οποίους ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ από καρδιάς.  Οι συνολικές δαπάνες της ΕΚΔΗΛΩΣΗΣ – ΓΙΟΡΤΗΣ δεν ξεπέρασαν τα 500 Ευρώ, το μεγαλύτερο μέρος των οποίων καλύφθηκε από τη λαχειοφόρο αγορά.  

Με την ελπίδα ότι θα πραγματοποιούμε παρόμοιες ποιοτικές Εκδηλώσεις, ευχαριστούμε τους φίλους που μας τίμησαν με την παρουσία τους 

και ευχόμαστε πάντα τέτοια!...