ΚΡΙΣΗ : ΑΦΟΡΜΗ ΓΙΑ (ΣΥΛΛΟΓΙΚΗ) ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ ή ΕΥΚΑΙΡΙΑ ΑΝΑΣΤΟΧΑΣΜΟΥ ;

Μια άλλη, ασυνήθιστη  και ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα, προσέγγιση για την οικονομική κρίση. Είναι άρθρο του Κώστα Χρ. Χριστοδολόπουλου, δικηγόρου Αθηνών, που κατάγεται από τα Μακρίσια Ν. Ηλείας,  το οποίο παρατίθεται αυτούσιο.

                        Φωτογραφία από "οικολογικό" μαγείρεμα  στα χωριά μας  πριν λίγες δεκαετίες

" Είναι βέβαιο ότι εμείς  οι παλαιότεροι -οι μεταπολεμικές γενιές  και οι  νεότεροι  , οι «μεταπολιτευτικές» γενιές , ζούμε πραγματικά πρωτόγνωρες εμπειρίες , όχι μόνον γιατί μειώνονται δραματικά εισοδήματα, με «αιχμή του δόρατος» μισθοί και συντάξεις.  Όχι μόνον  γιατί υπερφορολογείται ο φορολογούμενος για  κάθε πηγή εισοδήματος . Όχι μόνον  γιατί απαξιώνεται κάθε ακίνητο ακόμη και τα πιο προσοδοφόρα , γιατί  δεν μπορεί να γίνει λόγος για τα «απρόσοδα» , κυρίως αυτά που μας κληροδότησαν οι πρόγονοί μας στην πατρώα και γενέθλια γη , δηλαδή κατοικίες και αγροκτήματα , των οποίων, η διατήρησή τους και μόνον –δεν μιλάμε για  της συντήρηση –θα συνιστά βάρος , λόγω και της επικείμενης –περαιτέρω –φορολόγησή τους .

            ΄Οσοι δε είχαν την (ατυχή) ιδέα  το μικρό τους «κομπόδεμα» να το εμπιστευθούν στο κράτος μας , με την προμήθεια ομολόγων του Δημοσίου , αυτοί υπέστησαν τη μεγαλύτερη –μέχρι σήμερα-τιμωρία , αφού ένα μικρό μόνον ποσοστό θα το …..εισπράξουν   μετά από 30 χρόνια , το  σωτήριο έτος 2042 !!!

           Εννοείται ότι όσοι εργάστηκαν  στο δημόσιο και με την έξοδο τους στη σύνταξη , είχαν «το θράσος» να προσδοκούσαν να λάβουν «ΤΟ ΕΦΑΠΑΞ» ,  το οποίο , στο μεγαλύτερο τμήμα του είναι ανταποδοτικό , να το ξεχάσουν . Αντ ΄αυτού θα λάβουν ένα μόνο ποσοστό  αυτού –βοήθημα   και μάλιστα στο άδηλο μέλλον   και σ΄ ορισμένες περιπτώσεις  θα το λάβουν οι κληρονόμοι τους για να εξοφλήσουν τις δαπάνες της «εξόδιας ακολουθίας.»

      Η νέα γενιά ,με σπουδές και προσόντα , πολλαπλάσια  έναντι των παλαιοτέρων , έχουν μάλλον οριστικά απωλέσει το δικαίωμα στην εργασία,  και έχουν  μόνιμη «συντροφιά» την μη επιδοτούμενη ανεργία .  Η καταφυγή στην αλλοδαπή –που ξυπνά μνήμες του παρελθόντος –είναι κάποια λύση , μόνον όμως για λίγους.

     Με δυο λόγια , έχει καταργηθεί  πλήρως  όχι  μόνον το δικαίωμα στην  αξιοπρεπή διαβίωση , αλλά και αυτό τούτο της επιβιώσεως . Δεν είναι λίγοι  οι  συνάθρωποί μας  που αγωνίζονται μεταξύ επιβιώσεως και εξαθλιώσεως. Τούτων δοθέντων, εμείς τι  κάνουμε ή τι πρέπει να κάνουμε.   Δύσκολη η απάντηση .  Ο  γράφων δεν έχει μάθει να δίδει οδηγίες προς «ναυτιλομένους», μόνο σκέψεις καταθέτει.

        Η γενιά μου – οι σημερινοί εξηντάρηδες - , δεύτερη μεταπολεμική γενιά , που ενώ  για τους περισσότερους  από μας ,οι συνθήκες (οικονομικές και κοινωνικές) στα χωριά μας  τις δεκαετίες του ’50 και ΄60  και εν πάση περιπτώσει στο χωριό μου , ήταν «οιονεί» κατοχικές , εν τούτοις υπήρχε «ελπίς». Υπήρχε αισιοδοξία και διάθεση για αγώνα , ατομικό αρχικά και συλλογικό αργότερα. Ξέραμε ότι με πολύ κόπο και μόχθο θα κερδίσουμε τη ζωή , όπως και έγινε , τουλάχιστον στις περισσότερες των περιπτώσεων.  Και δεν κερδίσαμε τη ζωή  μόνο για μας και τα παιδιά μας, αλλά «νοιαστήκαμε» και για τους άλλους , γονείς και αδέλφια , γιατί η αλληλεγγύη   ανάμεσα στα μέλη των οικογενειών , αλλά και στο ευρύτερο συγγενικό –γιατί όχι και μεταξύ των συγχωριανών –ήταν μπολιασμένη  βαθιά μέσα μας.

   Θα πει κάποιος ότι όλα ήταν «αγγελικά πλασμένα». Όχι ,βέβαια, εγώ όμως επιχειρώ να παρουσιάσω την κρατούσα αντίληψη. Επειδή όμως , η παρελθοντολογία ίσως  να μην βοηθά  τη  σημερινή κατάσταση , θα πρέπει να δοθεί απάντηση , για το «δέον γενέσθαι» .  Κατά τη γνώμη του γράφοντος οι μεγάλες κρίσεις ακόμη και εθνικές τραγωδίες, όπως εκείνες , δηλαδή του ΄22 και ο πόλεμος του ΄40, η ξενική κατοχή (41-44) αλλά και  ο εμφύλιος (46-49), αποτελούν ή αποτέλεσαν  και αφορμή για αυτοσυνειδησία και αναστοχασμό.   Δεν πρέπει να θεωρούμε τίποτε πλέον ως  δεδομένο , παρότι δικαιούμαστε , ως μέλη των  ευρωπαϊκών κοινωνιών να έχουμε ένα ελάχιστο βιοτικό επίπεδο , με  τις  παροχές ενός κοινωνικού κράτους και κράτους πρόνοιας. Το  καταναλωτικό «μοντέλο» των τριών , ιδίως τελευταίων δεκαετιών , πρέπει να αλλάξει  και δεν εννοώ μόνο  τη xιλιο-ειπωμένη  φράση, ότι (πρέπει να) ξοδεύουμε λιγότερα απ΄ ότι παράγουμε, αλλά να αλλάξουμε  τις καταναλωτικές συνήθειες

         Δεν μπορεί  και δεν πρέπει να αποτελεί τη μεγαλύτερη δυστυχία, ιδίως για τα παιδιά μας , η μη δυνατότητα να έχουν το τελευταίο μοντέλο του «κινητού» ή να στερούνται κάθε μέρα τον «ευρωπαϊκό τους»καφέ   στα «ΙΝ» καφέ κλπ. Η  έμφαση στην ποιότητα ,έναντι της ποσότητας, μεγαλύτερη απόλαυση των πολιτιστικών αγαθών, έναντι των υλικών, επιστροφή στη παραδοσιακή «δίαιτα» , με όσο το δυνατό δικά μας προϊόντα αγροτικά ,αγροτικά και μη, πρέπει να είναι η απάντηση στην κρίση.

             Το σπουδαιότερο όλων ,νομίζω ,ότι είναι αυτό τον τρόπο  ζωής να μεταφέρουμε –αν όχι να επιβάλλουμε –στα παιδιά μας .  Γιατί αυτά είναι ή θα είναι τα μεγαλύτερα θύματα της κρίσης και της μέχρι τώρα   « ακρισία μας» , αφού ούτε το επίπεδο διαβίωσης , αλλ΄ ούτε και οι παροχές προς αυτά , είναι πλέον δεδομένα.  Θα πρέπει , επίσης, να ενισχυθούν ακόμη περισσότερο η αλληλεγγύη  , ο εθελοντισμός , ώστε να εξασφαλιστεί η μεγαλύτερη δυνατή κοινωνική συνοχή.   Εννοείται  δε, ότι επιβάλλεται –περισσότερο από κάθε άλλη εποχή – η συμμετοχή σε πολιτικούς και κοινωνικούς αγώνες για την αλλαγή των πραγμάτων.  Όμως μέχρι τότε , τόσο σε συλλογικό ,όσο και σ΄ατομικό επίπεδο πρέπει να ξεπεράσουμε ακόμη και τους εαυτούς μας από τη μίζερη  αντιμετώπιση , των «πραγμάτων»,που οδηγεί σε κατάθλιψη και να προβάλλουμε το  αγωνιστικό , έναντι του μοιρολατρικού , την αισιόδοξη εκδοχή της ζωής ,έναντι  της απελπισίας και να διεκδικήσουμε  για μας  και τις επερχόμενες γενιές  ό,τι μας ανήκει και μας το στερούν,   μοιραίοι , ανίκανοι , ακόμη και «ιδιοφελείς» εξουσιαστές.

        Ο γράφων, τέλος, πιστεύει ότι δεν μπορεί ούτε καν να «προσεγγιστεί» ένα τόσο μεγάλο ζήτημα , στο πλαίσιο ενός μικρού άρθρου  στη συγκεκριμένη εφημερίδα, μπορεί να αποτελέσει αφορμή για γόνιμο προβληματισμό ".

Η ΑΛΛΗ ΕΛΛΑΔΑ

Στην προηγούμενη ανάρτηση προβλήθηκε το φωτεινό και συγχρόνως ζηλευτό παράδειγμα δυο ανθρώπων, του Σωτήρη  Σωτηρόπουλου και της συντρόφου του Μαρίας, οι οποίοι για 40 και πλέον χρόνια μάχονται για την επικράτηση διαχρονικών αξιών, όπως της δικαιοσύνης, της ειρήνης, της οικονομικής, κοινωνικής και πολιτιστικής ανάπτυξης  στον καθημαγμένο τούτο τόπο. Οι δύο αυτοί  μαχητές, με το έργο τους, εκπροσωπούν την Ελλάδα της προόδου, την Ελλάδα της αξιοσύνης, την  αγωνιζόμενη Ελλάδα.

 Όμως υπάρχει και η άλλη Ελλάδα, η Ελλάδα της αρπαχτής, η Ελλάδα των αεριτζήδων, η Ελλάδα της παραοικονομίας, η Ελλάδα του τζόγου. Έναν τέτοιο τύπο συναντήσαμε ( ο Κώστας, ο Γιώργης και  εγώ) τις προάλλες στην Αθήνα. Ευρισκόμενοι σε μια κοινωνική εκδήλωση, βρεθήκαμε σε μια παρέα- και ανάμεσά τους ένα λούμπεν με πολλά λεφτά, όπως «δήλωνε». Ο τύπος λοιπόν αυτός,  αφού  μέσα σε λίγα λεπτά αφηγήθηκε  το πως σε ελάχιστο χρόνο κέρδιζε χιλιάδες ευρώ, υπέδειξε ή μάλλον πρόσταξε την παρέα να επισκεφθούμε το καζίνο Πάρνηθας. Με περισσή θρασύτητα διατυμπάνιζε ότι όποιος δεν επισκέπτεται το «ευαγές» αυτό ίδρυμα (καζίνο) είναι οπισθοδρομικός!!!. Όπως ήταν φυσικό, εμείς οι τρεις, αρνηθήκαμε να «απολαύσουμε» τα αγαθά της  παραοικονομίας. Ο Κώστας προσπάθησε να υπενθυμίσει ότι υπάρχουν στη ζωή αξίες, αλλά για αυτόν και για τους ομοίους του, υπάρχει μόνο μια «αξία» του τζόγου. Όλοι αυτοί οι τύποι είναι η άλλη , η διφορετική Ελλάδα : Η Ελλαδα του "φαίνεσθαι".

35α ΓΕΝΕΘΛΙΑ ΤΟΥ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΥ «ΔΙΒΡΗ»

 «Ο τόπος μας είναι κλειστός, όλο βουνά που έχουν σκεπή
το χαμηλό ουρανό μέρα και νύχτα.    Δεν έχουμε ποτάμια, δεν έχουμε
πηγάδια, δεν έχουμε πηγές. Μονάχα λίγες στέρνες, άδειες κι αυτές.
Που ηχούν και που τις προσκυνούμε.
Ήχος στεκάμενος, κούφιος, ίδιος με τη μοναξιά μας,
ίδιος με την αγάπη μας, ίδιος με τα σώματά μας.
Μας φαίνεται παράξενο που κάποτε μπορέσαμε να χτίσουμε τα σπίτια,
τα καλύβια και τις στάνες μας.
Και οι γάμοι μας, τα δροσερά στεφάνια και τα δάχτυλα,
γίνουνται αινίγματα ανεξήγητα για την ψυχή μας.
Πώς γεννήθηκαν, πώς δυναμώσανε τα παιδιά μας;.....»

Σεφέρης,  από τη Συλλογή ποιήματα 

Σίγουρα η όμορφη Λαμπεία (Δίβρη) δεν είναι ο τόπος που περιγράφει ο ποιητής, ωστόσο, σε συμβολική  -ποιητική μεταφορά,  θα μπορούσε και είναι.

Αφορμή για το σχόλιο αυτό είναι τα 35χρονα του ιστορικού πλέον περιοδικού που εκδίδεται από τον ακούραστο και αγωνιστή- ΣΩΤΉΡΗ Χ. ΣΩΤΗΡΟΠΟΥΛΟ. Ένα περιοδικό μαχητικό, με ιστορικό, λαογραφικό και πολιτιστικό περιεχόμενο.

Αντί οποιουδήποτε άλλου σχολίου, αντιγράφω απόσπασμα από εισαγωγικό σημείωμα του εκδότη, το οποίο γράφτηκε τον Οκτώβρη του 1978

....» Το περιοδικό τούτο ανήκει σε σένα αγαπητέ συμπατριώτη, μέσα από τις σελίδες θα ακούγεται η φωνή σου, η ιστορία του τόπου σου, οι λαογραφικοί θησαυροί του. Υπάρχει ελπίδα να γίνει τούτο το ταμπούρι του αγώνα για την καλυτέρευση της ζωής των κατατρεγμένων χωριών μας και αφορμή να πάρουν τα χωριά μας τη θέση που τους αξίζει, στη σύγχρονη ιστορική πραγματικότητα και τον σύγχρονο πολιτισμό μας...»

Στον Σωτήρη, στη Μαρία και στους άξιους συνοδοιπόρους , συγχαρητήρια!

Στάθης Χ. Χριστοδουλόπουλος

Μακρίσια