ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ ΕΛΛΗΝΟ-ΙΤΑΛΙΚΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ
"ΕΠΟΣ ΤΟΥ 1940"
Η εμπλοκή της Ελλάδας στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο ξεκινά στις 28 Οκτωβρίου 1940. Ο Μουσολίνι στέλνει τελεσίγραφο στον πρωθυπουργό της Ελλάδας, Ιωάννη Μεταξά, ζητώντας την ελεύθερη διέλευση των ιταλικών στρατευμάτων από το ελληνικό έδαφος.
Οι Έλληνες Φαντάροι αναχωρούν για το Μέτωπο «με το χαμόγελο στα χείλη» και μέσα σε κλίμα αληθινού πανηγυριού, που συνεχίζεται και στην πρώτη γραμμή της μάχης.
Το "έπος του 1940" ή η «Μάχη της Ελλάδας», που καλύπτει συνολικά ένα διάστημα 216 ημερών, μπορεί να διακριθεί σε τρεις περιόδους:
α) την αρχική άμυνα του πατρίου εδάφους στα βουνά της Πίνδου
β) την ορμητική αντεπίθεση, κατά την οποία
καταλαμβάνονται σημαντικές πόλεις και στρατηγικά σημεία της Βορείου Ηπείρου,
όπως η Κορυτσά (21 Νοεμβρίου 1940) ,
η Πρεμετή, οι Άγιοι Σαράντα, το Αργυρόκαστρο,
η Χειμάρρα, στις οποίες κυριαρχούσε το ελληνικό στοιχείο. Οι Έλληνες
κάτοικοι, μέσα σε παραλήρημα ενθουσιασμού υποδέχονται τον ελληνικό στρατό και
ξεδιπλώνουν στα μπαλκόνια τους τις γαλανόλευκες, πανηγυρίζοντας για τις νίκες.
γ) τη βαθύτερη προέλαση στο αλβανικό έδαφος, με τη συντριβή της περιβόητης «εαρινής επίθεσης» των Ιταλών
γ) τη βαθύτερη προέλαση στο αλβανικό έδαφος, με τη συντριβή της περιβόητης «εαρινής επίθεσης» των Ιταλών
. ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ ΓΕΓΟΝΟΤΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ:
ΚΑΤΟΧΗ – ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ – ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ
(1941-1944)
Ένοπλη αντίσταση των Ελλήνων σε Ιταλούς και Γερμανούς πριν την κατοχή
Η αντίσταση των Ελλήνων απέναντι στους Ιταλούς και τους Γερμανούς κράτησε συνολικά 216 μέρες: από την 28η Οκτωβρίου 1940 έως την 31η Μαΐου 1941. Από αυτές οι 160 μέρες καλύπτουν το νικηφόρο πόλεμο της Ελλάδας εναντίον της Ιταλίας, οι 25 την ηρωική άμυνα των Ελλήνων έναντι των Γερμανών και Ιταλών, και οι 31 την ύστατη αντίσταση των Ελλήνων, μαζί με αγγλικές μονάδες, εναντίον των Γερμανών στην Κρήτη ("Μάχη της Κρήτης").
Η τριπλή κατοχή της Ελλάδας
Μετά από έξι μήνες ηρωικής αντίστασης και νικηφόρων μαχών κατά των Ιταλών η Ελλάδα θα δεχτεί επίθεση από τους Γερμανούς στις 6 Απριλίου 1941, που στο μεταξύ υποτάσσουν και την Γιουγκοσλαβία. Η Ελληνική Κυβέρνηση και ο βασιλιάς εγκαταλείπουν τη χώρα, ενώ η στρατιωτική ηγεσία συνθηκολογεί στις 24 Απριλίου 1941.
Οι Γερμανοί εισέρχονται στη Θεσσαλονίκη στις 9 Απριλίου και στην Αθήνα στις 27 Απριλίου 1941.
Ωστόσο η Ελλάδα δεν έχει υποταχτεί ακόμη ολοκληρωτικά στον Γερμανό Κατακτητή. Η αντίσταση στην Κρήτη κρατά ως το Μάιο του 1941, οπότε και λαμβάνει χώρα η «Μάχη της Κρήτης» (20 Μαΐου 1941).
Ο Χίτλερ θα χρησιμοποιήσει το πιο επίλεκτο σώμα των Γερμανών αλεξιπτωτιστών (περίπου 3000), επιχειρώντας τη μαζικότερη αεροπορική επίθεση στα χρονικά του Ναζισμού. Οι Γερμανοί θα υποστούν τρομερές απώλειες εξαιτίας της ηρωικής αντίστασης των Ελλήνων της Κρήτης και των Συμμάχων (κυρίως Άγγλων, Αυστραλών και Νεοζηλανδών).
Μετά την κατάληψη και της Κρήτης στις 31 Μαΐου 1941 από τα γερμανικά στρατεύματα, η Ελλάδα βρίσκεται υπό τριπλή Κατοχή: της Γερμανίας, της Ιταλίας και της Βουλγαρίας. Η Βουλγαρία κατέχει την Ανατολική Μακεδονία και μέρος της Θράκης. Η Γερμανία την Κεντρική και Δυτική Μακεδονία, την Αθήνα, την Κρήτη και κάποια νησιά. Και η Ιταλία την υπόλοιπη Ελλάδα.
Η πείνα (χειμώνας 1941-1942)
Οι Γερμανοί δεσμεύουν όλα τα αγαθά των κατακτημένων, για να καλύψουν τις ανάγκες του γερμανικού στρατού. Τα τρόφιμα εξαφανίζονται και εμφανίζεται η «μαύρη αγορά». Από το καλοκαίρι του 1941 ο ελληνικός λαός αρχίζει να υποσιτίζεται, ενώ τον τρομερό χειμώνα του 1941-42 χιλιάδες άνθρωποι, ιδιαίτερα στα αστικά κέντρα, πεθαίνουν από την πείνα.
Ο πραγματικός αριθμός των θυμάτων της πείνας στην Ελλάδα δεν είναι εξακριβωμένος, υπολογίζεται όμως ότι φτάνει τις 300.000.
Η πρώτη πράξη ηρωικής αντίστασης
Ωστόσο, ο ελληνικός λαός αντιμετωπίζει αυτή τη ζοφερή κατάσταση χωρίς να χάσει το θάρρος του και το αγωνιστικό του φρόνημα. Αντιστέκεται σθεναρά.
Η πρώτη σημαντική πράξη αντίστασης στα Γερμανικά στρατεύματα κατοχής ήταν το κατέβασμα της Γερμανικής σημαίας, της Σβάστικας, από την Ακρόπολη τη νύχτα της 30ης Μαΐου 1941. Πρωταγωνιστές είναι δύο νεαροί φοιτητές, ο Μανόλης Γλέζος και ο Αποστόλης Σάντας.
1600/ANTISTASI_1.jpg">
Σιγά σιγά η αντίσταση του ελληνικού λαού αρχίζει να οργανώνεται. Ιδρύονται αντιστασιακές οργανώσεις (ΕΔΕΣ, ΕΚΚΑ, ΕΑΜ) με άμεσο στόχο την απελευθέρωση της Ελάδας από τους κατακτητές και απώτερο στόχο την οικοδόμηση ενός σταθερού δημοκρατικού πολιτεύματος.
Η ανατίναξη της γέφυρας του Γοργοπόταμου
ανατίναξη της Γέφυρας του Γοργοπόταμου στις 25 Νοεμβρίου 1942 από τις ελληνικές αντάρτικες ομάδες του ΕΑΜ και του ΕΔΕΣ και σε συνεργασία με αγγλικό κλιμάκιο καθυστερεί για αρκετές εβδομάδες τον ανεφοδιασμό των Γερμανών που μάχονται στην Αφρική, ανυψώνει το ηθικό των Ελλήνων και τους καταξιώνει στη συνείδηση των Συμμάχων.
Η αντίσταση ελληνικής νεολαίας
Κεφάλαιο αναμφισβήτητα πολύ σημαντικό στην Εθνική μας Αντίσταση αποτελεί η αντίσταση της νεολαίας μας στην ύπαιθρο και στις πόλεις. Χιλιάδες μαθητές, σπουδαστές και φοιτητές μπαίνουν από τους πρώτους μήνες στον αγώνα για το διώξιμο του ξένου κατακτητή. Μοιράζουν προκηρύξεις, γράφουν επαναστατικά συνθήματα στους τοίχους, συγκεντρώνουν πληροφορίες, διακινούν όπλα, οργανώνουν δολιοφθορές και επιθέσεις εναντίον των Δυνάμεων Κατοχής.
Στις 25 Μαρτίου του 1942 γίνεται η πρώτη φοιτητική διαδήλωση στην Αθήνα. Οι φοιτητές συγκεντρώνονται στα Προπύλαια του Πανεπιστημίου. «Ξεσπά ο Εθνικός Ύμνος. Δεν έχουν προλάβει οι φοιτητές να τελειώσουν την πρώτη στροφή και ορμούν έφιπποι Ιταλοί καραμπινιέροι και χτυπούν με τα σπαθιά τους. Η οδός Πανεπιστημίου γεμίζει από Ελληνόπουλα που τα κυνηγούν οι Ιταλοί. Η διαδήλωση σκορπά, μερικοί σπουδαστές πιάνονται και βασανίζονται από τους καραμπινιέρους.»
Αρχίζει έτσι μία μάχη που κρατάει σχεδόν τέσσερα χρόνια. Μια μάχη καθημερινή, γεμάτη ελπίδες και όνειρα. Αλλά και μια μάχη γεμάτη θυσίες.
Ανάμεσα στους πολλούς ανώνυμους και επώνυμους που έδωσαν το αίμα τους για τηδική μας ελευθερία ξεχωρίζει η ηρωική μορφή της Ηλέκτρας Αποστόλου. Τη συλλαμβάνουν στα τέλη Ιουλίου του 1944 Έλληνες δοσίλογοι, συνεργάτες των Γερμανών. Τη βασανίζουν φριχτά μέρες ολόκληρες. Μη μπορώντας να κλονίσουν την αδάμαστη θέλησή της τη μαστιγώνουν με συρματένιο βούρδουλα, καίνε το κορμί της με πυρωμένα σίδερα, τη βάζουν να περπατήσει σε πυρωμένα κάρβουνα και τέλος την κρεμάνε απ’ τις μασχάλες και τη βασανίζουν ως την τελευταία της πνοή. Η Ηλέκτρα αντιμετωπίζει αλύγιστη τα μαρτύρια. Στις ερωτήσεις των δημίων της απαντά περήφανα και λακωνικά.
- Πώς σε λένε; - Ελληνίδα!
- Πού κάθεσαι; - Στην Ελλάδα!
- Τι δουλειά κάνεις; - Υπηρετώ τον ελληνικό λαό!
Τα ολοκαυτώματα
Στην ύπαιθρο ολόκληρα χωριά καίγονται και ο πληθυσμός τους εκτελείται.
Στις 13 Δεκεμβρίου 1943 οι Γερμανοί πυρπολούν τα Καλάβρυτα (στην Πελοπόννησο) και εξοντώνουν τον πληθυσμό τους. Συνολικά φονεύονται 1101 άτομα, ανάμεσα στους οποίους βρίσκονται βρέφη και παιδιά κάτω των 14 ετών.
Στις 10 Ιουνίου του 1944 πυρπολείται το Δίστομο (στη Στερεά Ελλάδα) και εξοντώνεται ολόκληρος ο πληθυσμός του.
49.188 Έλληνες εκτελέστηκαν από τους Γερμανούς, τους Ιταλούς και τους Βουλγάρους.
Απελευθέρωση
Στις 12 Οκτωβρίου του 1944 η Αθήνα και ο Πειραιάς απελευθερώνονται από τους Γερμανούς.
Στις 18 Οκτωβρίου, ο Γεώργιος Παπανδρέου, Πρόεδρος της πρώτης μετακατοχικής Ελληνικής Κυβέρνησης Εθνικής Ενότητας υψώνει στην Ακρόπολη τη γαλανόλευκη.
ΚΑΤΟΧΗ – ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ – ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ
(1941-1944)
Ένοπλη αντίσταση των Ελλήνων σε Ιταλούς και Γερμανούς πριν την κατοχή
Η αντίσταση των Ελλήνων απέναντι στους Ιταλούς και τους Γερμανούς κράτησε συνολικά 216 μέρες: από την 28η Οκτωβρίου 1940 έως την 31η Μαΐου 1941. Από αυτές οι 160 μέρες καλύπτουν το νικηφόρο πόλεμο της Ελλάδας εναντίον της Ιταλίας, οι 25 την ηρωική άμυνα των Ελλήνων έναντι των Γερμανών και Ιταλών, και οι 31 την ύστατη αντίσταση των Ελλήνων, μαζί με αγγλικές μονάδες, εναντίον των Γερμανών στην Κρήτη ("Μάχη της Κρήτης").
Η τριπλή κατοχή της Ελλάδας
Μετά από έξι μήνες ηρωικής αντίστασης και νικηφόρων μαχών κατά των Ιταλών η Ελλάδα θα δεχτεί επίθεση από τους Γερμανούς στις 6 Απριλίου 1941, που στο μεταξύ υποτάσσουν και την Γιουγκοσλαβία. Η Ελληνική Κυβέρνηση και ο βασιλιάς εγκαταλείπουν τη χώρα, ενώ η στρατιωτική ηγεσία συνθηκολογεί στις 24 Απριλίου 1941.
Οι Γερμανοί εισέρχονται στη Θεσσαλονίκη στις 9 Απριλίου και στην Αθήνα στις 27 Απριλίου 1941.
Ωστόσο η Ελλάδα δεν έχει υποταχτεί ακόμη ολοκληρωτικά στον Γερμανό Κατακτητή. Η αντίσταση στην Κρήτη κρατά ως το Μάιο του 1941, οπότε και λαμβάνει χώρα η «Μάχη της Κρήτης» (20 Μαΐου 1941).
Ο Χίτλερ θα χρησιμοποιήσει το πιο επίλεκτο σώμα των Γερμανών αλεξιπτωτιστών (περίπου 3000), επιχειρώντας τη μαζικότερη αεροπορική επίθεση στα χρονικά του Ναζισμού. Οι Γερμανοί θα υποστούν τρομερές απώλειες εξαιτίας της ηρωικής αντίστασης των Ελλήνων της Κρήτης και των Συμμάχων (κυρίως Άγγλων, Αυστραλών και Νεοζηλανδών).
Μετά την κατάληψη και της Κρήτης στις 31 Μαΐου 1941 από τα γερμανικά στρατεύματα, η Ελλάδα βρίσκεται υπό τριπλή Κατοχή: της Γερμανίας, της Ιταλίας και της Βουλγαρίας. Η Βουλγαρία κατέχει την Ανατολική Μακεδονία και μέρος της Θράκης. Η Γερμανία την Κεντρική και Δυτική Μακεδονία, την Αθήνα, την Κρήτη και κάποια νησιά. Και η Ιταλία την υπόλοιπη Ελλάδα.
Η πείνα (χειμώνας 1941-1942)
Οι Γερμανοί δεσμεύουν όλα τα αγαθά των κατακτημένων, για να καλύψουν τις ανάγκες του γερμανικού στρατού. Τα τρόφιμα εξαφανίζονται και εμφανίζεται η «μαύρη αγορά». Από το καλοκαίρι του 1941 ο ελληνικός λαός αρχίζει να υποσιτίζεται, ενώ τον τρομερό χειμώνα του 1941-42 χιλιάδες άνθρωποι, ιδιαίτερα στα αστικά κέντρα, πεθαίνουν από την πείνα.
Ο πραγματικός αριθμός των θυμάτων της πείνας στην Ελλάδα δεν είναι εξακριβωμένος, υπολογίζεται όμως ότι φτάνει τις 300.000.
Η πρώτη πράξη ηρωικής αντίστασης
Ωστόσο, ο ελληνικός λαός αντιμετωπίζει αυτή τη ζοφερή κατάσταση χωρίς να χάσει το θάρρος του και το αγωνιστικό του φρόνημα. Αντιστέκεται σθεναρά.
Η πρώτη σημαντική πράξη αντίστασης στα Γερμανικά στρατεύματα κατοχής ήταν το κατέβασμα της Γερμανικής σημαίας, της Σβάστικας, από την Ακρόπολη τη νύχτα της 30ης Μαΐου 1941. Πρωταγωνιστές είναι δύο νεαροί φοιτητές, ο Μανόλης Γλέζος και ο Αποστόλης Σάντας.
1600/ANTISTASI_1.jpg">
Σιγά σιγά η αντίσταση του ελληνικού λαού αρχίζει να οργανώνεται. Ιδρύονται αντιστασιακές οργανώσεις (ΕΔΕΣ, ΕΚΚΑ, ΕΑΜ) με άμεσο στόχο την απελευθέρωση της Ελάδας από τους κατακτητές και απώτερο στόχο την οικοδόμηση ενός σταθερού δημοκρατικού πολιτεύματος.
Η ανατίναξη της γέφυρας του Γοργοπόταμου
ανατίναξη της Γέφυρας του Γοργοπόταμου στις 25 Νοεμβρίου 1942 από τις ελληνικές αντάρτικες ομάδες του ΕΑΜ και του ΕΔΕΣ και σε συνεργασία με αγγλικό κλιμάκιο καθυστερεί για αρκετές εβδομάδες τον ανεφοδιασμό των Γερμανών που μάχονται στην Αφρική, ανυψώνει το ηθικό των Ελλήνων και τους καταξιώνει στη συνείδηση των Συμμάχων.
Η αντίσταση ελληνικής νεολαίας
Κεφάλαιο αναμφισβήτητα πολύ σημαντικό στην Εθνική μας Αντίσταση αποτελεί η αντίσταση της νεολαίας μας στην ύπαιθρο και στις πόλεις. Χιλιάδες μαθητές, σπουδαστές και φοιτητές μπαίνουν από τους πρώτους μήνες στον αγώνα για το διώξιμο του ξένου κατακτητή. Μοιράζουν προκηρύξεις, γράφουν επαναστατικά συνθήματα στους τοίχους, συγκεντρώνουν πληροφορίες, διακινούν όπλα, οργανώνουν δολιοφθορές και επιθέσεις εναντίον των Δυνάμεων Κατοχής.
Στις 25 Μαρτίου του 1942 γίνεται η πρώτη φοιτητική διαδήλωση στην Αθήνα. Οι φοιτητές συγκεντρώνονται στα Προπύλαια του Πανεπιστημίου. «Ξεσπά ο Εθνικός Ύμνος. Δεν έχουν προλάβει οι φοιτητές να τελειώσουν την πρώτη στροφή και ορμούν έφιπποι Ιταλοί καραμπινιέροι και χτυπούν με τα σπαθιά τους. Η οδός Πανεπιστημίου γεμίζει από Ελληνόπουλα που τα κυνηγούν οι Ιταλοί. Η διαδήλωση σκορπά, μερικοί σπουδαστές πιάνονται και βασανίζονται από τους καραμπινιέρους.»
Αρχίζει έτσι μία μάχη που κρατάει σχεδόν τέσσερα χρόνια. Μια μάχη καθημερινή, γεμάτη ελπίδες και όνειρα. Αλλά και μια μάχη γεμάτη θυσίες.
Ανάμεσα στους πολλούς ανώνυμους και επώνυμους που έδωσαν το αίμα τους για τηδική μας ελευθερία ξεχωρίζει η ηρωική μορφή της Ηλέκτρας Αποστόλου. Τη συλλαμβάνουν στα τέλη Ιουλίου του 1944 Έλληνες δοσίλογοι, συνεργάτες των Γερμανών. Τη βασανίζουν φριχτά μέρες ολόκληρες. Μη μπορώντας να κλονίσουν την αδάμαστη θέλησή της τη μαστιγώνουν με συρματένιο βούρδουλα, καίνε το κορμί της με πυρωμένα σίδερα, τη βάζουν να περπατήσει σε πυρωμένα κάρβουνα και τέλος την κρεμάνε απ’ τις μασχάλες και τη βασανίζουν ως την τελευταία της πνοή. Η Ηλέκτρα αντιμετωπίζει αλύγιστη τα μαρτύρια. Στις ερωτήσεις των δημίων της απαντά περήφανα και λακωνικά.
- Πώς σε λένε; - Ελληνίδα!
- Πού κάθεσαι; - Στην Ελλάδα!
- Τι δουλειά κάνεις; - Υπηρετώ τον ελληνικό λαό!
Τα ολοκαυτώματα
Στην ύπαιθρο ολόκληρα χωριά καίγονται και ο πληθυσμός τους εκτελείται.
Στις 13 Δεκεμβρίου 1943 οι Γερμανοί πυρπολούν τα Καλάβρυτα (στην Πελοπόννησο) και εξοντώνουν τον πληθυσμό τους. Συνολικά φονεύονται 1101 άτομα, ανάμεσα στους οποίους βρίσκονται βρέφη και παιδιά κάτω των 14 ετών.
Στις 10 Ιουνίου του 1944 πυρπολείται το Δίστομο (στη Στερεά Ελλάδα) και εξοντώνεται ολόκληρος ο πληθυσμός του.
49.188 Έλληνες εκτελέστηκαν από τους Γερμανούς, τους Ιταλούς και τους Βουλγάρους.
Απελευθέρωση
Στις 12 Οκτωβρίου του 1944 η Αθήνα και ο Πειραιάς απελευθερώνονται από τους Γερμανούς.
Στις 18 Οκτωβρίου, ο Γεώργιος Παπανδρέου, Πρόεδρος της πρώτης μετακατοχικής Ελληνικής Κυβέρνησης Εθνικής Ενότητας υψώνει στην Ακρόπολη τη γαλανόλευκη.
Πηγή: http://fk-thess2010.blogspot.gr/2010/10/28-1940-28-october-1940.html
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου